Een online tool die mensen helpt om minder last te hebben van hun overprikkeling
Stel je voor dat zelfs de kleinste prikkel bikkelhard bij je binnenkomt en je niet meer naar restaurants of de sportschool kan. Of ineens niet meer met de trein kan reizen. In Nederland hebben 4 miljoen mensen een hersenaandoening. Veel van die mensen hebben last van overprikkeling. Dat zorgt voor klachten als vermoeidheid, overgeven en hoofdpijn, waardoor alledaagse dingen niet meer lukken - of veel meer moeite kosten. De Hersenstichting wil mensen met overprikkeling helpen om minder last te hebben van hun klachten. Want de Hersenstichting gelooft dat iedereen zoveel mogelijk uit het leven moet kunnen halen.
HOE KUNNEN WE MENSEN MET OVERPRIKKELING HELPEN OM MINDER LAST TE HEBBEN VAN HUN KLACHTEN?
Hoe het begon
Wanneer alledaagse dingen niet meer mogelijk zijn door een hersenaandoening, kan dat een grote invloed hebben op je levenskwaliteit. Daarom zoekt de Hersenstichting naar oplossingen om mensen met een hersenaandoening te helpen om mee te doen in de maatschappij. Zo ook voor mensen die last hebben van overprikkeling.
De Hersenstichting was al flink op weg met voorlichting over overprikkeling. Er is een webpagina over overprikkeling en een informatiekaartje. Ook komt het onderwerp veelvuldig aan bod in de podcastserie Tussen je oren. Maar naast informatie hebben mensen met overprikkeling óók behoefte aan handvatten om met hun overprikkeling om te gaan.
De ene prikkel is de andere niet
Er is niet één soort overprikkeling. De een heeft last van geluid, de ander van fel licht. Daarnaast verschilt de mate waarin iemand last kan hebben van overprikkeling per persoon. Goed dus om het doel en de doelgroep te formuleren voor de oplossing waaraan we gingen werken.
Samen met de Hersenstichting kwamen we uit op mensen die “onbewust onbekwaam” zijn. Oftewel: ze weten wel dat ze waarschijnlijk last hebben van overprikkeling door een hersenaandoening, maar weten nog niet hoe ze hier mee om kunnen gaan. Misschien zoeken ze er weleens iets over op, maar daar blijft het bij. Onze oplossing moest een aanvulling en verdieping worden op informatie die typisch als eerste wordt gezocht. Ook moest de oplossing de doelgroep helpen een eerste stap te zetten om minder last te hebben van hun klachten.
Interviews met ervaringsdeskundigen
Na het bepalen van de kaders gingen we direct aan de slag. We begonnen met het schetsen van een interactief concept in een prikkelarme jasje. Geen poespas, geen links naar andere domeinen, geen onnodige visuals, maar straight to the point. Vervolgens werd dit concept getest tijdens meerdere gebruikerstests. Uiteraard met mensen die zelf last hebben van overprikkeling. De doelgroep klikte door een interactief Figma prototype, terwijl er vragen werden gesteld over hun ervaring. Met de input van de respondenten hebben we het concept verfijnd en gaven we het een naam: het PrikkelPlan.
PrikkelPlan to the rescue
Het PrikkelPlan is een online tool en bestaat uit vijf onderdelen.
- Diverse oefeningen helpen je te ontdekken voor welke prikkels en situaties je gevoelig bent, wat jouw patronen zijn en hoe je kunt ontprikkelen.
- Daarnaast vind je compacte, laagdrempelige informatie over overprikkeling. Geen ellenlange teksten, maar bondige informatie over wat overprikkeling is, en waar de oorzaak mogelijk kan liggen in de hersenen.
- Hoe ga je om met je overprikkeling in een restaurant, winkel of op je werk? Diverse lijstjes met tips voor veelvoorkomende situaties bieden je concrete handvatten om met deze situaties om te gaan.
- Wil je na het PrikkelPlan professionele hulp? Dan geven we je in 5 concrete stappen handvatten naar therapie of andere begeleiding.
- Tot slot delen ervaringsdeskundigen hun ervaringen met overprikkeling. En wat hen geholpen heeft.
Geen diagnose, wel hulp
Natuurlijk kan de tool niemand diagnosticeren. En dat wíllen we ook niet. De tool geeft richting en wijst de weg. Niets meer, niets minder. Om dit genuanceerd en zorgvuldig te doen, is bij de ontwikkeling van het PrikkelPlan gebruikgemaakt van de input van experts. Zo zijn de oefeningen uit het PrikkelPlan gebaseerd op de module Overprikkeling van het behandelprogramma ‘Niet Rennen Maar Plannen’. Dit programma wordt veel gebruikt in de revalidatie, neuropsychologie en ergotherapie.
Prikkelvriendelijk design
Een tool zonder prikkels? Dat bestaat simpelweg niet. Wel is de tool prikkelvriendelijk. Dat houdt in dat de tool overzichtelijk is en weinig visuele afleiding bevat. Ook wordt de informatie op verschillende manieren aangeboden: tekstueel en auditief, zodat je zelf kan kiezen hoe je de tool doorloopt. Tot slot zijn er prikkelvriendelijke functies ingebouwd: je kan bijvoorbeeld de dark mode aanzetten en de lettergrootte kan aanpassen.
En wil je het PrikkelPlan helemaal niet op een scherm gebruiken? Dan kun je alle oefeningen printen, of het hele PrikkelPlan als werkboek bestellen.
En door
In slechts een paar maanden tijd heeft het PrikkelPlan zo’n 11.000 bezoekers gehad. De tool wordt dus goed ontvangen door de doelgroep. Maar overprikkeling komt niet alleen voor bij mensen met een hersenaandoening. Ook mensen met autisme of andere neurodivergenten kunnen last hebben van overprikkeling. Daarom onderzoeken we nu hoe we het PrikkelPlan kunnen blijven verbeteren.
